MỤC LỤC BÀI VIẾT
Chuyên đề Bồi dưỡng học sinh giỏi – Nghị luận xã hội.
Bạn không thể thay đổi quá khứ nhưng có thể thay đổi tương lai…
Đề bài: Hãy chọn một câu nói mà bạn tâm đắc và bày tỏ suy nghĩ của mình về câu nói đó.
BÀI LÀM
Đời người tựa như một dòng sông, luôn chảy về phía trước với những khúc quanh bất ngờ, những thác ghềnh hiểm trở, nhưng cũng có những bình nguyên êm đềm và ánh nắng chan hòa. Trên hành trình ấy, có một sự thực mà ai rồi cũng phải thừa nhận: ta có thể ngoảnh lại nhìn dòng chảy đã qua, nhưng không thể nào bước hai lần lên cùng một phiến đá trong dòng sông quá khứ ấy. Tôi luôn tâm đắc và trân trọng triết lý sâu sắc của Nick Vujicic: “Bạn không bao giờ có thể thay đổi được quá khứ của bạn, nhưng bạn có thể thay đổi được tương lai.” Đó không chỉ là một câu nói, mà là một tuyên ngôn sống, một la bàn định hướng cho tâm hồn giữa biển đời đầy bão tố.
Quá khứ là một pho sách cũ đã đóng bìa. Những trang giấy đã ngả màu, những dòng chữ đã khô mực, tất cả đều đã được viết xong, không thể tẩy xóa, không thể thêm bớt. Nó mang theo cả những niềm vui ngọt ngào lẫn những nỗi đau, những vấp ngã và cả những day dứt khôn nguôi. Thời gian là một vị thần nghiệt ngã: nó cho ta ký ức để nhớ, nhưng lại không cho ta quyền năng để sửa. Chúng ta thường dằn vặt mình trong tiếc nuối, tự hành hạ bản thân bằng câu hỏi “Giá như…”, và để những ký ức đau thương ấy trở thành gánh nặng kéo ta chìm sâu vào bóng tối. Nhưng hãy nhìn kỹ lại, phải chăng những vết sẹo ấy, những sai lầm ấy, mới chính là thầy dạy khắc nghiệt nhưng chân thành nhất? Quá khứ không phải để ta sống trong đó, mà để ta học từ nó. Nó là bài học đắt giá, là viên đá lót đường cho một tương lai vững chắc hơn. Chấp nhận quá khứ không có nghĩa là đầu hàng hay quên lãng, mà là can đảm giở lại những trang sách cũ ấy, đọc nó với sự bình thản của một người đứng ngoài, rút ra những hạt ngọc trí tuệ rồi thanh thản khép lại. Chỉ khi buông bỏ gánh nặng của ngày hôm qua, ta mới có đôi tay rảnh rang để nắm lấy cơ hội của ngày mai.
Và tương lai? Tương lai là một trang giấy trắng tinh khôi đang chờ đợi những dòng chữ đầu tiên. Khác với quá khứ bất biến, tương lai là một vùng đất của vô vàn khả năng, được vẽ nên bằng chính ý chí, hành động và thái độ sống của ta trong hiện tại. Khoảnh khắc này – hiện tại – chính là nhịp cầu duy nhất nối liền giữa quá khứ đã định hình và tương lai đang chờ đón. Mỗi suy nghĩ, mỗi lựa chọn, mỗi hành động nhỏ bé của ta hôm nay đều là những viên gạch đang xây nên lâu đài tương lai. Sức mạnh để thay đổi không nằm ở một phép màu nào khác, mà nằm ở ngay trong tầm tay chúng ta, trong ý chí sắt đá quyết không để bản thân chìm đắm trong tiếc nuối, trong dũng khí đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã.
Sức mạnh của ý chí ấy được thắp sáng bởi ngọn lửa nghị lực phi thường. Nghị lực không phải là thứ trời ban, mà là kết quả của một quá trình rèn giũa, của sự tự vấn bản thân và một niềm tin không lay chuyển vào khả năng của chính mình. Nó chính là la bàn dẫn đường khi ta lạc lối, là sức mạnh giúp ta đứng vững khi sóng gió ập đến. Hãy ngước nhìn những tấm gương như thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký. Số phận khắc nghiệt tước đi đôi tay, nhưng không thể tước đi khát vọng được cống hiến và viết nên số phận của chính mình. Bằng đôi chân kỳ diệu, thầy không chỉ viết nên những con chữ mà còn viết nên một huyền thoại về nghị lực sống, trở thành người thầy truyền lửa cho bao thế hệ. Hay chính Nick Vujicic, chàng trai sinh ra không tay không chân ấy, đã chọn cách đối diện với khiếm khuyết của bản thân bằng một nụ cười rạng rỡ. Anh không chấp nhận một tương lai u tối trong sự thương hại; thay vào đó, anh dùng chính nghị lực và trái tim mình để trở thành nhà diễn thuyết truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên thế giới. Họ là hiện thân sống động cho sức mạnh của việc “thay đổi tương lai”. Họ cho ta thấy rằng, khiếm khuyết hay quá khứ đau thương chỉ là một phần của câu chuyện, chứ không phải là toàn bộ kết thúc. Kết thúc đẹp hay không, phụ thuộc vào cách ta viết tiếp những chương sau.
Thế nhưng, đáng buồn thay, vẫn có những con người chọn cách buông xuôi, phó mặc cuộc đời mình cho dòng chảy của số phận. Họ để mình bị nhấn chìm trong những sai lầm cũ, trong nỗi sợ hãi thất bại và sự lười biếng của bản thân. Họ sống một cuộc đời mờ nhạt, không dám ước mơ, không dám hành động, và rồi oán trách số phận vì một tương lai không như ý. Họ không hiểu rằng, tương lai chưa bao giờ là một con đường có sẵn, mà là một sa mạc rộng lớn đang chờ đợi bước chân người lữ hành dám dấn thân khai phá.
Câu nói của Nick Vujicic, vì thế, là một hồi chuông đánh thức tiềm năng và ý chí còn đang ngủ quên trong mỗi chúng ta. Nó nhắc nhở ta rằng, quyền năng để kiến tạo một ngày mai tươi sáng luôn nằm trong tay mình. Hãy can đảm gấp lại trang sách quá khứ, dù nó có đẹp đẽ hay đau thương đến đâu. Hãy biến những vấp ngã thành bài học, biến nỗi đau thành sức mạnh. Đừng để mình là nô lệ của những gì đã qua. Hãy sống trọn vẹn ở hiện tại, với tất cả nhiệt huyết và sự tỉnh thức, bởi chính khoảnh khắc này là hạt giống ta gieo xuống để gặt hái một tương lai xanh tươi.
Hãy là người thợ cả kiên nhẫn và tài hoa của đời mình. Bởi lẽ, quá khứ là câu chuyện đã kể, còn tương lai là bài ca ta chưa hát. Và bạn, chính bạn, là người nhạc sĩ duy nhất quyết định giai điệu của bài ca ấy sẽ trầm bổng, hào hùng hay thiết tha như thế nào.
Ths. Phan Danh Hiếu. (Hãy ghi rõ nguồn khi copy từ trang này)